Żele antybakteryjne i inne płyny do dezynfekcji rąk, jak sama nazwa wskazuje, mają działanie dezynfekujące. Oznacza to, że mogą unicestwić większość patogennych drobnoustrojów, które znajdują się na ludzkich rękach i w ten sposób zapobiec infekcji. Aby były skuteczne, powinny zawierać 60-80 procent alkoholu.
Dezynfekcja jest procesem niszczącym wegetatywne formy mikroorganizmów (pozostawia jednak zarodniki bakteryjne i lentiwirusy, które powodują choroby po długim okresie utajenia). Oprócz form wegetatywnych dezynfekcja na wysokim poziomie może zniszczyć także prątki gruźlicy, enterowirusy i niektóre formy zarodników.
Rodzaje preparatów do dezynfekcji
Preparaty przeciwbakteryjne i dezynfekujące można zakupić w postaci płynu, żelu lub pianki. Dostępne są również chusteczki nasączone alkoholem, które mogą przydać się podczas podróży, na przykład w sytuacji, gdy dostęp do wody i mydła jest ograniczony.
Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, że płyny dezynfekujące do rąk nie usuwają widocznych zabrudzeń z ich powierzchni i nie usuwają ich mechanicznie, jak mydło i woda, przez co ich działanie dezynfekujące jest osłabione.
Najważniejsze jest to, aby takie środki zawierały alkohol. Alkohole, które stosuje się do dezynfekcji rąk to alkohol etylowy i izopropylowy. Czasami jest to również N-propanol. Odpowiednie stężenie tych alkoholi wynosi 60–80 procent.
Uwaga! Wyższe stężenie alkoholu w preparacie sprawia, że ma on słabsze działanie antybakteryjne. Wynika to z faktu, że struktury białkowe (bakterie, grzyby, wirusy) są łatwiej nieodwracalnie niszczone (denaturowane) w obecności wody.
W jaki sposób dezynfekować dłonie?
W celu dezynfekcji rąk wystarczy umieścić na umytych i wysuszonych rękach odpowiednią ilość preparatu bakteriobójczego i pokryć nim powierzchnię skóry obu rąk. Następnie należy dokładnie wetrzeć preparat w ich powierzchnie: wnętrze, górną część dłoni, przestrzenie między palcami, kciuki. Resztki mydła do rąk, które pozostanie na dłoniach powinny się wchłonąć. Cały proces trwa około 30 sekund.
Preparaty do dezynfekcji, a woda z mydłem
Zwykłe mydła do rąk pozwalają usunąć z dłoni tłuszcz, brud, brud i substancje organiczne. Takie mydła nie wykazują działania lub mają minimalny wpływ na mikroorganizmy, chociaż może usuwać florę bakteryjną. Badania udowodniły, że mycie rąk mydłem i wodą może już w15 sekund zmniejszyć liczbę bakterii na skórze usuwając je mechaniczne.
Jeśli myjesz ręce przez 30 sekund (czas zalecany przez GIS), liczba ta pozostaje mniejsza, ale nie całkowicie wyeliminowana. Jednak, jak wykazały badania, mydło nie wystarczy, aby usunąć patogeny, z którymi zmagają się na codzień pracownicy medyczni. W związku z tym dezynfekcja preparatami, które zawierają alkohol lub mieszaninę alkoholi została uznana za podstawową metodę odkażania rąk personelu szpitalnego. Alkohole zawarte w płynach do dezynfekcji rąk wykazują działanie na bakterie Gram-dodatnie i ujemne, M. tuberculosis i różne rodzaje grzybów, co zostało wykazane w wielu przeprowadzonych badaniach.